در سال‌های اخیر این موضوع به یکی از بحث‌های اصلی صنعت ساختمان تبدیل شده و راهکاری برای حل مشکلاتی چون کمبود نیروی متخصص، کاهش ایمنی کارگران و هزینه‌های بالای ساخت محسوب می‌شود.
تعریف صنعتی‌سازی ساختمان
در صنعتی‌سازی، اجزای ساختمانی در محیطی کنترل‌شده (معمولاً کارخانه) تولید شده و سپس در محل پروژه مونتاژ می‌شوند. این روش با بهره‌گیری از مصالح نوین، سامانه‌های هوشمند ساختمان و تکنولوژی‌های پایدار، کیفیت ساخت را افزایش داده و زمان اجرای پروژه را به شکل قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.
سطوح صنعتی‌سازی ساختمان
براساس تجربیات جهانی، صنعتی‌سازی در پنج سطح مختلف انجام می‌شود:
-
تولید قطعات پیش‌ساخته: ساخت قطعات مدولار در کارخانه و مونتاژ در محل پروژه.
-
مکانیزاسیون: استفاده از ماشین‌آلات برای تولید انبوه و سریع‌تر قطعات.
-
اتوماسیون ساختمانی: جایگزینی ماشین‌آلات هوشمند و برنامه‌های رایانه‌ای مثل BIM.
-
فناوری رباتیک در ساختمان‌سازی: استفاده از ربات‌ها برای تولید و حتی اجرای قطعات.
-
تولید مداوم صنعتی (چاپ سه‌بعدی ساختمان): اجرای سازه‌ها به‌صورت لایه‌به‌لایه با فناوری پرینت سه‌بعدی.
مزایای صنعتی‌سازی ساختمان
-
کیفیت بالاتر: استحکام بیشتر، افزایش عمر مصالح و ایمنی کارگران.
-
سرعت بیشتر: کاهش زمان ساخت و امکان تولید انبوه و مدولار.
-
کاهش هزینه‌ها: استفاده بهینه از مصالح و کاهش پرت مصالح.
-
دوستدار محیط‌زیست: کاهش ضایعات و مصرف انرژی.
معایب روش سنتی ساختمان‌سازی
روش سنتی به دلیل زنجیره‌ای بودن مراحل اجرا (پی‌کنی، ستون‌گذاری، سقف‌زنی، دیوارچینی و نازک‌کاری) زمان‌بر است. همچنین هزینه نیروی انسانی بالاست و به دلیل قدیمی بودن مصالح، کیفیت نهایی کاهش می‌یابد.
آینده صنعتی‌سازی در ایران
با توجه به افزایش تقاضا برای مسکن، محدودیت منابع و نیاز به ساخت‌وساز سریع و باکیفیت، صنعتی‌سازی ساختمان یک ضرورت اجتناب‌ناپذیر است. همگام با انقلاب صنعتی چهارم، ورود فناوری‌های رباتیک و چاپ سه‌بعدی می‌تواند صنعت ساختمان را متحول کرده و جایگزینی برای روش‌های سنتی ایجاد کند.